Gergedanlar: Tek Boynuzlu Devler

Gergedanlar boynuzları ile nam salmış harika canlılardır. Ancak bu eşsiz yapıları kaçak avcılar tarafından sürekli hedef altındadır. Sadece kaçak avcılık değil, yaşadıkları bölgedeki halkın gergedanları avlayıp, boynuzlarını alternatif tıpta kullanmaktadır. Özellikle geleneksel Çin tıbbında pangolinler gibi büyük bir alanı kapsıyor. İnsanlar gergedan boynuzunu yemeklerinde kullanıyor, çaylarına karıştırıyor, romatizma, gut ve diğer hastalıkları iyileştirdiğini düşünerek cahilce kullanıyorlar. Bunların harici gergedan boynuzları, süs eşyaları gibi bir takım işlerin yapımında kullanılıyor.

Gergedanlar hakkında bilgi vereceğimiz bu yazımızda onların gereksiz bir şekilde avlanarak öldürüldüklerini anlattık. Şimdi dünya üzerinde ne kadar gergedan kaldığına bakıp ardından bu müthiş canlılar hakkında diğer bilgileri vereceğiz.

Dünya Üzerinde Gergedan Nüfusu

Evet ilk konumuz nesillerin ne durumda olduğu. Şimdi size vereceğimiz istatistikler eminiz size üzecek. Uluslararası Doğa Koruma Birliği’nin (IUCN) Kırmızı Listesi’ne göre vahşi doğada kalan gergedan nüfusu şu kadar.

Kritik türler arasında yer alan siyah gergedanın vahşi doğada sadece 5.055 adet kaldığı düşünülüyor. Sumatra gergedanı sayısı vahşi doğada yüzden az, javan gergedanının sadece 34-45 tane kaldığı belirtiliyor. Bunlara karşılık daha büyük olan tek boynuzlu gergedanların nesillerinde artış var, 2007 yılında 2.575 tek boynuzlu gergedan olduğu tahmin edilirken günümüzde bu sayı 3.333’e kadar çıkmıştır.

Beyaz gergedanın türü diğerlerine göre oldukça daha iyi, vahşi doğada sayılarının 20,405 olduğu tahmin edilmektedir.

Gergedanların nüfusu oldukça tehlike altındadır. Geçtiğimiz yıllarda kuzey beyaz gergedan türünün son erkek bireyini de kaybetmiştik. Bilim insanları kalan son iki dişi kuzey beyaz gergedanın yumurtalıkları sayesinde bu nesli kurtarma çabaları sürüyor. Ancak bu iş göründüğü kadar kolay değil ve ne kadar başarılı sonuçlar alınacak şimdilik bilinmiyor. Eğer alternatif Çin tıbbı ve kaçak avcılık bir gün son bulmaz ya da tamamen önlemi alınmazsa gergedan türünün kısa zamanda doğadan silinmesi kaçınılmaz olur. Yinede devletlerin ve hayvan koruma birlikleri bu konuda ellerinden gelenin en iyisini yapmaya devam ediyor.

Gergedan Boynuzu

Gergedan boynuzları, insan saçının ve tırnaklarının kilit bileşeni olan keratin yapılıdır. Yani alternatif tıp için gergedan boynuzu kullananlar, tırnakları ya da saçlarını yese aynı etkiyi gösterir. Bunun harici yapılan araştırmalarda gergedan boynuzu içinde kalsiyum birikintilerine de rastlanılmıştır.

Siyah gergedanlar, beyaz gergedanlar ve sumatra gergedanlarının 2 boynuzu vardır. Bunlara karşılık javan gergedanları tek boynuzludur. Siyah gergedanların ön boynuzları 51 ile 150 cm arasındadır. Beyaz gergedanların boynuzları da, siyah gergedanlara göre biraz daha küçüktür. Sumatra gergedanlarının ön boynuzu 25-79 cm arasında bir büyüklüğe sahipken ikinci boynuzları daha küçüktür. Yaklaşık 7 cm.

Boyutları Ne Kadar?

En büyük tür beyaz gergedanlardır.Omuz yükseklikleri neredeyse 2 metreye yaklaşabilir. Ortalama uzunluğu 4 metredir.

En küçükleri sumatran gergedanlarıdır. Yaklaşık omuz yükseklikleri 120 cm’dir ve 500 kg kadar ortalama ağırlığa sahiptirler.

Gergedan Davranışları

Gergedanlar gündüz ve geceleri otlayan canlılardır. Bazen çok sıcak havalarda serinlemek için çamur banyosu yaparlar ve uyumayı tercih edebilirler. Genelde tek dolaşırlar, filler kadar sosyal canlılar değillerdir.

Beyaz ve siyah gergedan türleri, doğu ve güney Afrika’nın otlak kesimlerinde yaşarlar. Sumatra ve javan gergedanları sadece Malezya ve Endonezya’nın yağmur ormanlarında, bataklıklarında yaşarlar.

Gergedanlar Ne Yer?

Gergedanlar otçuldur. Ancak bu hepsinin aynı otu yedikleri anlamına gelmez. Anatomik farklılıkları onları farklı beslenme alışkanlıklarına itmiştir. Örneğin beyaz gergedanlar burun yapılarından dolayı çoğunlukla yerden yani çim yemeyi tercih ederler. Ancak Siyah gergedanlar çalılıklardan eve ağaçlardan beslenmeyi yapıları gereği daha doğru bulur.

Gergedanlar Nasıl Çoğalır?

Her iki buçuk veya beş yıl arasında bir dişi gergedan doğum yapar. Genelde tek bir yavru doğurur ancak çok nadirde olsa ikiz doğurdukları görülür. Gebelik süreleri genelde 15-16 ay sürer.

Yavru gergedanlar dünyaya geldiğinde yalnızda 40 ila 64 kg arasında bir ağırlığa sahiptir. Ve bir gergedan 45 yıl yaşayabilir.

Gergedanlar Hakkında İlginç Gerçekler

• Gergedanlar aslında yalnız değildir. Sırtlarında her zaman parazitleri temizleyen kuşlar bulunur. Kuşlarla olan ilişkileri sadece bundan ibaret değildir. Eğer gergedanın sırtındaki kuş tehlike sezerse öterek konakçısı olduğu gergedana haber verir.

• Gergedanlar mutluluk hissedebilir. Hatta mutlu olduklarında değişik bir ses çıkarırlar.

• Gergedanların bir başka türü olan yünlü gergedanların bundan yaklaşık 10.000 yıl önce nesilleri tükendi. Asya ve Avrupa’da fosilleri keşfedildi. Ve insanlar bu canlıları 30.000 bin yıl önce avladılar. Fransa’da yer alan bir mağaraya o dönemin insanları bu canlıları çizdi.

• Ve siyah gergedan aslında siyah değildir. Sanırım bilim insanları onları beyaz gergedanlardan ayırmak için ve sık sık çamur banyosu yaptıkları için bu ismi vermişler.