Evcil Hayvanlarda Kısırlaştırma
Bir çoğumuz evimizde başlıca kedi ve köpek gibi evcil hayvanlarımız var. Bunlar bizim çocuklarımız, evlatlarımız oluyor aynı zamanda. Onların sağlıkları da bizim için çok önemli bir husus. Hem onların sağlığı hem kendi sağlığımız için aşı oldukları gibi birde bu evlatlarımızın sağlığı için kısırlaştırma söz konusu.
Kısırlaştırmayı ele aldık bu yazımızda da. Ve bir röportaj yaptık. Muğla’nın Ortaca ilçesinde, Ortaca Veteriner Kliniği Hekimi Mustafa Değişici ile kısırlaştırma hakkında konuştuk ve bilgiler edindik. Kısırlaştırma nedir? Kısırlaştırma neden yapılır? Kısırlaştırma yapılması gerekli midir? Yapılmaz ise ne olur?
Mustafa Bey kısırlaştırma işleminde hayvanın yaş durumu konusunda bir kısıtlama var mıdır?
-Literatürde yapılan son çalışmalar ışığında kısırlaştırmanın yaş ile bir alakası bulunmamaktadır. Ancak biz genel olarak kediler ve köpeklerde ilk kızgınlığa girmeden operasyonun yapılmasını tavsiye ediyoruz.Genelleme yaparsak kedilerde 7-8 ay, köpeklerde 8-10 ay civarında ilk kızgınlıklarını gösterirler.
Kızgınlık gösterdikten sonra operasyon yapılırsa ne gibi durumlar ile karşılaşılabilir?
Kızgınlık gösterdikten sonra ovaryumlarda kistik oluşumlar görülebilir. İlerleyen dönemlerde meme tümörü riskini artırabilir. Genellikle bu sebepler oluşmadan operasyonun yapılması gerekmektedir.
Kısırlaştırma ya da diğer adı ile ovariohisterektomi/kastrasyon operasyonunun avantajları nelerdir?
Bir önceki soruda da belirttiğim gibi kısırlaştırma ile birlikte meme tümörü riski ortadan kaldırılır. Gereksiz agrasyon, koku bırakımı,istenmeyen yere idrar yapma eylemleri ile Pyometra(rahim iltihabı) riski ortadan kalkar. Bunlara bağlı olarak da normal ve sağlıklı yaşam sürdükleri takdir de yaşam süreleri uzar.
Peki kısırlaştırmanın dezavantajları nelerdir?
Kısırlaştırmanın hem erkek (kastrasyon) hem dişi (ovariohisterektomi) üzerindeki dezavantajları kilo alma yatkınlığı yaratmasıdır. Bu durum kontrol altında tutulmalıdır. Kontrol altında tutulmaz ise ilerleyen durumlarda idrar yolunda problemlere, karaciğer başta olmak üzere organlarda yağlanmaya sebep olur. Bu yağlanma ilerleyen dönemlerde sistemik rahatsızlıklara sebep olabilir.
Bu kilo alma durumu nasıl kontrol altına alınabilir?
Öncelikle beslenme düzenlerini kısırlaştırılmış kedi/köpek mamasına çevirmemiz gerekiyor. Hareketli kedi ve köpeklerde bunlar genellikle yeterlidir. Ancak istisnai durumlarda ekstra spor, yürüyüş ve oyun oynama, bunun yanında L. Carnitine kullanmak gerekebilir.
Sizin hekim olarak düşünceniz kısırlaştırma yapılmalı mıdır, yapılmamalı mıdır?
Hekim olarak operasyonun gerekliliğine inanıyorum. Operasyon yapılmamış kedi ve köpeklerde maalesef daha çok sağlık problemi görülmektedir. Ayrıca birçok düşünceye göre annelik duygusunu tatsın anlayışı maalesef bizim düşünce yapımızdan kaynaklanmaktadır. Evet kediler ve köpekler evladımız gibi olan yol arkadaşlarımızdır. Ancak onlarda annelik duygusu biz insanlarda olan annelik duygusundan daha farklı işlemektedir.
Özellikle sokak hayvanlarında kısırlaştırma ve kayıt altına alınma çok önemlidir. Maalesef kısırlaştırma yapılmadığı zaman yavruların %90’a yakını viral hastalıklar, açlık ve trafik kazaları yüzünden yaşamlarını yitirmektedir. Bu yüzden hekim olarak kısırlaştırmanın kesinlikle yapılmasını tavsiye ediyorum.
