Akciğerler: İşlevi ve Hastalıkları

by · 31 Ocak 2019

Akciğerler, göğüs kafesinin hemen altında, diyaframın üst kısmında bulunan solunum sisteminin en önemli organlarından biridir.

Akciğer nedir?

Boyutu Ne kadardır?

Bir kişinin ciğerlerinin her ikisi de aynı büyüklükte değildir. Sağ akciğer sol akciğere göre daha geniştir. Sol akciğer ise sağ akciğere göre daha uzundur. Bunun sebebini bilim insanları, sağ akciğerin, karaciğere yer açmak için daha kısa olduğunu söylüyor. Aynı şekilde sol akciğerin daha uzun ama dar olma nedenininde kalbe yer açtığı için olduğunu dile getiriyorlar.

Genel olarak bir erkeğin akciğerleri, bir kadına göre daha büyüktür. Bir erkeğin ciğerleri yaklaşık 750 santimetreküp hava alabilirken bir kadının akciğerleri 393 santimetreküp hava alabilir. Akciğerler hem erkek hemde kadınlar için olduğundan daha yüksek kapasiteye sahip olarak gelişmiştir. En yüksek egzersiz temposunda bile akciğerlerin yalnız yüzde yetmişini kullanabiliriz.

Akciğerlerin Fonksiyonu Nedir?

Genellikle bir insan dakikada 15-20 kez nefes alır bu da 24 saatte 20.000 nefes eder. Yeni doğanlar ise yetişkinlere göre daha fazla nefes alma eğilimindedir. Nefes alma işlemini aslında çok kolay bir şekilde gerçekleştirsek de aslında çok karmaşık bir işlemdir.

Sağ akciğer lob adı verilen 3 bölüme ayrılmıştır. Aynı şekilde sol akciğerde 2 bölüm bulunur. Loblar akciğerleri göğüs duvarından ayıran plevra adı verilen bir zarla çevrilmiştir. İnsanlar için bu durum çok önemlidir. Çünkü her akciğer yarısının kendine ait plevra torbası bulunur. Eğer herhangi bir akciğer delinmesi yaşanırsa diğer akciğer solunum yapmaya devam eder.

Akciğerler bir körük gibi çalışırlar. Genişledikçe içine hava alırlar ve daraldıkları zaman vücudun ürettiği karbondioksiti dışarı atarlar. Ancak atma işlemini tam olarak akciğerler yapmaz, çünkü akciğerlerin havayı pompalayacak kasları bulunmaz. Bu iş diyafram tarafından gerçekleştirilir.

Şimdi bir nefes alalım, hava yavaşça trakea olarak adlandırılan soluk borusuna doğru ilerlemeye başladı. Bu bölümden sonra bronşiyal tüpler olarak adlandırılan havayı taşıyan kesitler olur, her bronşiyal tüp akciğerlere ulaşana kadar daha küçük tüplere bölünür. Bunlara da bronşiyol denir. Her bronşiyol de alveol denilen hava keseleri mevcuttur. Yaklaşık 480 milyon tane.

Akciğer hava yolları

Alveoller kılcal damarlardan oluşur. Bu bölüme gelen oksijen kılcal damarlar sayesinde kana karışarak tüm organlara pompalanır. Bu esnada oksijen kan dolaşımına girerken, vücutta üretilen karbondioksitte alveollere birikmeye başlar, ve ardından atılır. Bura da bir ek bilgi daha verelim. Eğer nefes alımını çok düşük tutarsanız karbondioksit birikimi daha fazla olur bu durumda ortaya esneme denilen olay çıkar.

Ayrıca akciğer kendini çeşitli yollarla koruyor. Örneğin bronşiyal tüpler içinde küçük kıllar vardır. Bunlar ileri geri hareket yaparak toz ve mikropların tutulmasını sağlar. Mukus da akciğerleri koruma da en önemli sıvılardan birisidir. Hatta direkt akciğerlerin temizliğinden sorumludur.

Akciğer Hastalıkları

Akciğerler, genetik, kötü alışkanlıklar, sağlık beslenme veya virüslerden dolayı hasta olabilirler. Çoğunlukla akciğerlerle ilgili en yaygın hastalıklar, astım ya da sigaradan kaynaklı hastalıklardır.

Astım, akciğerlerdeki hava yollarının daralması ve iltihaplanması durumunda ortaya çıkan nefes alma zorluğudur. En yaygın akciğer hastalıklardandır ve Amerika’da 20 milyon astım hastası bulunuyor.

Akciğer Kanseri, direkt akciğerlerden kaynaklanan bir kanserdir ve kanserden kaynaklı ölümlerin en çoğunu oluşturur. Belirtileri; gitmeyen öksürük, öksürük esnasında kan gelmesi, hırıltı, göğüs ağrısı, ses kısıklığı, baş ağrısı ve kilo kaybıdır.

İyi Bir Akciğer Sağlığı İçin

İyi bir akciğer sağlığı için en başta sigara kullanımından ve dumanından kaçınmakla elde edilir. Çünkü sigara dumanındaki 7.000 kimyasal maddenin yüzde 70’i akciğerlere zarar vermektedir. Bir kişi ne kadar çok sigara içerse akciğer kanserine yakalanma riski artar. Sigara içen bir kişi içmeyen kişiye göre 15-20 kat daha fazla akciğer kanserine yakalanma riski taşıyor.

Akciğer hastalıklarına yakalanmamak için en önemli yapılması gereken şey egzersizdir. Egzersiz sağlıklı bir hayat geçirmenizde çok önemlidir. Hemen her yazıda bunu vurguluyoruz. Ailenizle huzurlu ve mutlu bir hayat geçirmek için günde 10 dakikanızı egzersiz yapmaya ayırın. Egzersiz hakkında da şu yazımızı okuyabilirsiniz.

İnsan Vücudunun Diğer Organları

İnsan Vücudunun Diğer Sistemleri

Tags:

You may also like...

Bir yanıt yazın

E-posta hesabınız yayımlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir