Arke Nedir? Arkeler Hakkında Her Şey
Arke, 1970’lerin başında keşfedilen bir grup mikroskobik organizmadır. Bakteriler gibi tek hücreli prokaryotlardır. Arkeologlar başlangıçta DNA analizi sonucu farklı organizmalar olduklarını gösterene kadar Arkeleri bakteri olarak kabul etmişlerdir. Aslında arkeler, bakterilerden o kadar farklılar ki, bu keşif bilim insanlarını yaşamlarımızı sınıflandırmak için yeni bir sistem bulmaya teşvik etti. Arkeler hakkında hala bilinmeyen çok şey var. Bildiğimiz şey, birçoğunun aşırı sıcak, asidik veya alkali ortamlar gibi en aşırı koşullarda yaşayan ve gelişen aşırı organizmalar olmalarıdır.
Önemli Kısımlar:
- Başlangıçta bakteri olarak kabul edilen Arkeler, 1970’lerde keşfedilen ayrı bir mikroskobik organizma grubudur. Arkeler tek hücreli prokaryotlardır.
- Arkeler aşırı organizmalardır. Çok sıcak, son derece asidik veya çok alkali ortamlar gibi dünya gezegenindeki en zor koşullardan bazılarında hayatta kalabilir ve hatta gelişebilirler.
- Bakterilere benzer şekilde, arkeler bir dizi farklı şekle sahiptir. Koklar (yuvarlak), basiller (çubuk şeklinde) ve düzensiz bazı şekillerde olanları mevcuttur.
- Arkeler, plazmid DNA, tek hücre duvarı, tek hücre zarı, tek sitoplazmik alan ve ribozomları içeren tipik prokaryotik hücre anatomisine sahiptir. Bazı arkelerde flagella olabilir.
Arkelerin Hücresel Yapıları
Arkeler bir elektron mikroskobu altında görülmesi gereken son derece küçük mikroplardır. Bakteriler gibi, koklar (yuvarlak), basiller (çubuk şeklinde) ve düzensiz şekiller de dahil olmak üzere çeşitli şekillerde gelirler. Archaeans tipik bir prokaryotik hücre anatomisine sahiptir, Bunlar plazmid DNA, hücre duvarı, hücre zarı, sitoplazma ve ribozomlardan oluşur.
Arkelerin Sınıflandırılması
Organizmalar günümüzde artık üç alan ve altı Krallık olarak sınıflandırılmıştır. Etki alanları Ökaryota, Eubacteria ve Archaea’yı içerir. Archaea alanı altında, üç ana bölüm vardır. Bunlar: Crenarchaeota, Euryarchaeota ve Korarchaeotadır.
Crenarchaeota
Crenarchaeota çoğunlukla hipertermofiller ve termoasidofillerden oluşur. Hipertermofilik mikroorganizmalar aşırı sıcak veya soğuk ortamlarda yaşarlar. Termoasidofiller, aşırı sıcak ve asidik ortamlarda yaşayan mikroskobik organizmalardır. Habitatları 5 ile 1 arasında bir ph’a sahiptir. Bu organizmaları hidrotermal havalandırma deliklerinde ve kaplıcalarda bulabilirsiniz.
Crenarchaeota Türleri
Crenarchaeota örnekleri şunları içermektedir:
Sulfolobus acidocaldarius-kükürt içeren sıcak, asidik volkanik ortamların yakınında bulunur.
Pyrolobus fumarii-90 ila 113 santigrat derece arasındaki sıcaklıklarda yaşar
Euryarchaeota
Euryarchaeota organizmaları çoğunlukla aşırı halofiller ve metanojenlerden oluşur. Aşırı halofilik organizmalar tuzlu habitatlarda yaşarlar. Hayatta kalmak için tuzlu ortamlara ihtiyaçları vardır. Tuzlu deniz suyu buharlaştığı yerlerde göl veya başka alanlarda bu canlılar bulunur.
Metanojenler hayatta kalmak için oksijensiz (anaerobik) koşullara ihtiyaç duyarlar. Metabolizmanın bir yan ürünü olarak metan gazı üretirler. Bu organizmaları bataklıklar, sulak alanlar, buz gölleri, hayvanların bağırsakları (inek, geyik, insan) ve kanalizasyon gibi ortamlarda bulabilirler.
Euryarchaeota Türleri
Euryarchaeota örnekleri şunları içermektedir:
Halobacterium-tuz gölleri ve yüksek tuzlu okyanus ortamlarında bulunan halofilik organizmaların çeşitli türlerini içerir.
Methanococcus-methanococcus jannaschii ilk genetik olarak dizilmiş Archaean oldu. Bu metanojen hidrotermal deliklerin yakınında yaşar.
Methanococcoides burtonii-bu psikrofilik (soğuk seven) metanojenler Antarktika’da keşfedildi ve aşırı soğuk sıcaklıklara dayanabilmektedir.
Korarchaeota
Korarchaeota organizmalarının çok ilkel yaşam formları olduğu düşünülmektedir. Şu anda bu organizmaların temel özellikleri hakkında çok az şey bilinmektedir. Termofilik olduklarını ve kaplıcalarda veya obsidyen havuzlarda bulunduğunu biliyoruz.
Arkeler Hakkında İlginç Gerçekler
Arkeler bakterilere çok benzer olsa da, bir takım farklılıkları vardır. Bazı bakteri türlerinden farklı olarak, arkeler fotosentez yapamazlar. Benzer şekilde, spor üretemezler.
Arkeler extremophiles bulundururlar. Diğer yaşam formlarının çoğunun yapamayacağı yerlerde yaşayabilirler. Son derece yüksek sıcaklık ortamlarında ve son derece düşük sıcaklık ortamlarında bulunabilirler.
Archaeans, insan mikrobiyotasının doğal bir parçasıdır. Şu anda, patojenik arkeler tanımlanmamıştır. Günümüzde hala Bilim adamları var olmadıklarını varsaymaktadırlar.