Koah Nedir? Belirtileri ve Tedavisi
Kronik obstrüktif akciğer hastalığı (KOAH), nefes alıp verme işlemini zaman ilerledikçe zorlaştıran, vücutta kronik hale gelen bir hastalıktır. 80 milyon bireyin yaşadığı ülkemizde 5 milyon KOAH hastası bulunur.
Belirtileri Nedir?
KOAH nefes borusunun daralmasına neden olan bir hastalıktır. Ayrıca solunum yollarının elastik yapısını kaybetmesine neden olur. Genelde 40 yaşına kadar bireyde kendini göstermez, belirtileri hastalık ilerledikçe ortaya çıkar. KOAH belirtileri sırasıyla şunlardır.
- Göğüste sıkışma
- Nefes darlığı
- Dudakların ya da tırnak diplerinin mavileşmesi
- Nefes alıp verirken hırıltı
- Mukusla birlikte gelen ve hiç geçmeyen öksürük
- Solunum yollarında görülen enfeksiyonlar
- Açıklanamayan kilo kaybı (İleri seviyelerde görülür)
- Ayaklarda ve bacaklarda şişlik
- Yorgun ve bitkin hissetme
Sayılan belirtiler bir anda ortaya çıkmaz. KOAH kronik bir hastalıktır ve gün geçtikçe hastayı daha kötü yapar. Hastalığın teşhis aşamasında
akciğer fonksiyon testi, göğüs röntgeni, akciğerlerin BT taraması gibi yöntemler kullanılır.
Neden KOAH Hastalığına Yakalanırız?
KOAH, tahriş edici gazlara veya partiküllü maddelere uzun süre maruz kalınmasından kaynaklanır. Gelişmiş ülkelerde sigara, hastalığa yakalanmada en büyük etken gösterilir ancak, sigara içenlerin yüzde 30’u ya da 20’si KOAH hastalığına yakalanır. Bu hastalık gelişmekte olan ülkelerde daha yaygındır. Çünkü soba dumanı, kirli çevre koşulları, iyi havalandırılmamış evde yaşamak ve yemek pişirmek KOAH hastalığına yakalanmanıza sebep olur. Bazı genetik sebeplerden dolayıda bu hastalığa yakalanabilir. Eğer kronik bronşit gibi bir takım solunum yolu hastalığınız bulunursa KOAH hastalığına yakalanma riskiniz artar.
Tedavi Süreci Nasıldır?
KOAH hastalığının kesin bir tedavisi yoktur. Ancak hastalık kronikleştirebilir. Daha önemlisi KOAH hastaları akciğer kanseri, kalp hastalığı gibi benzer hastalıklara yakalanma riskleri çok yüksektir. Yapılacak olan tedavi hastalığın farklı bir boyuta geçmesini önlemek, bireyin yaşam süresini uzatmak, ve semptomlarının etkisini azaltmak için kullanılır.
Bu süreçte hastaya ilk olarak sigarayı bırakması teşvik edilir. Ardından hastalığın etkilerini azaltması için bir takım ilaçlar verilir. Verilen bu ilaçlar nefes almayı kolaylaştırmaya, solunum sistemi enfeksiyonlarını önlemeye, solunum yolunu gevşetmeye yarar.
Doktorlar ayrıca semptomları hafifletmek için Pulmoner rehabilitasyonu ve ameliyat önerebilirler. Bazı Koah hastalarına akciğer nakli yapılır. Ayrıca bilim insanları, kök hücrelerinden yeni akciğer dokuları üretmenin denemelerini yapıyorlar. Hastanın kanından veya kemik iliğinden
Ekstraksiyon edilen bu tür hücreler bazen hasarlı akciğer dokusunu iyileştirmek için bir tedavi olarak da kullanılabilir.
Nasıl Önlenir?
Akciğerleri sağlıklı tutmanın bazı yolları vardır.
- Sigara kullanmaktan vazgeçin. Bir insanın akciğerlerine yapacağı en büyük kötülük budur. Pasif içicilik bile sizler için çok zararlıdır.
- Düşük kaliteli havaya maruz kalmamak için çaba gösterin. Çevre kirliliğinin olmamasına önem verin. Çoğu KOAH hastaları az gelişmiş, ya da gelişmekte olan ülkelerde ortaya çıkıyor. Doğanın temiz kalması için mücadele gösterin.
- Egzersiz yapın. Her yaşta egzersiz yapılmalı. Yaşamımızın anahtar kelimesi budur. Hemen her konuda egzersizin ne kadar önemli olduğundan bahsediyoruz. Hatta şu yazımızı okuyabilirsiniz. Egzersiz, akciğerlere kendi başına bir şey yapmaz ama, hava yollarınızı genişletip, gereken oksijeni daha sağlıklı şekilde almanızı sağlar.
- Meyveler, yeşil sebzeler ve kuru yemiş. Bu tür gıdalar tüm vücut fonksiyonlarınızı sağlıklı tutmaya yarar.
- Yıllık grip aşısı yaptırmaktan çekinmeyin. Eğer grip aşısına karşı aklınızda soru işaretleri varsa şu yazımızı okuyun. Grip aşışı solunum yolu enfeksiyonlarını engellemeye yarar.
- Eğer yaptığınız işte toz ya da yabancı partiküller içeriyorsa maske kullanmayı kesinlikle ihmal etmeyin.
- Eğer hastalığınız kesinleşmiş ve doktor tarafından reçetenize ilaç yazılmışsa bu ilaçları almayı ihmal etmeyin.