Mesane Nedir? İşlevi ve Hastalıkları
Mesane, diğer adıyla idrar kesesi, idrarı depolayan yuvarlak, torba benzeri bir organdır. Böbreklerin hemen altında, kalça kemiğinin önünde bulunur. Temelde etli bir torba olmasına rağmen yapısı çok karışıktır.
Boyutu Ne kadardır?
İdrar kesesi tipik olarak bir greyfurt büyüklüğündedir. Esnek bir yapısı vardır, çok doluyken genişleyebilir, boş olduğu durumlarda içine büzüşür. İdrarı 2 ila 5 saat arasında rahatlıkla saklayabilir ve neredeyse yarım litreye kadar idrarı içinde biriktirebilir. 24 saat boyunca 5-6 kez idrar yapmak oldukça normaldir. Ancak banyoda idrar yapma isteği fazla gelebilir ve bir sorun olarak görünse de bu çok yaygındır.
Mesanenin Foksiyonları
Mesanede üreter adı verilen iki uzun ince boru ile böbreklere bağlıdır. Böbrekler tarafından idrar, üreterler sayesinde mesaneye ulaştırılır. Mesane toplamda 4 katmandan oluşur.
İçeriden dışarıya doğru sıralayacak olursak, en içinde epitel bulunur aynı zamanda ilk katmanıdır. Bir astar görevi görür. Lamina propria bir sonraki katmandır. Bağ dokusu, kas ve kan damarlarından oluşur. Lamina propria etrafını saran, detrüsör kasından oluşan katman ve en son mesaneyi çevreleyen perivezikal katmanı bulunur. Bu dış katmanda yağ, lifli doku ve kan damarlarından oluşur.
İdrar kesesi dolmaya başladığında beyne sinyaller iletilmeye başlar, bu aşamadan sonra beyin uygun koşulların bulunup idrarın boşaltılması gereken anı bekler. Kısaca beni zorlama tuvalete git, mesane kafamı ütülüyor demek istiyor. Uygun koşullar oluştuğu taktirde mesane çevresinde bahsetmiş olduğumuz kaslar, kasılıp gevşeme hareketleri ile idrarın vücuttan atılmasını sağlar.
Hastalıkları Nedir?
Bir çok hastalık ve sıkıntılı durum mesanede ortaya çıkabilir. Kadınlarda en çok görülen mesane sorunu sık idrara çıkma ve idrar kaçırma dürtüsüdür. Sık sık insanı rahatsız eden bu dürtüler, mesanenin kapasitesinin azalması ve aşırı aktif olmasından kaynaklanan bir durum olabilir. Örneğin çok fazla kafein almak bu duruma sebep olabilir. İdrar kaçırma gibi sorunlara stres neden olabilir.
Erkek bireylerde görülen en yaygın mesane sorunları ise geceleri sık sık idrara çıkma ve idrar torbasının tamamen boşaltılmaması ile alakalıdır.
Mesane enfeksiyonları sık sık idrar için kalkmaya neden olabilir. En yayın mesane enfeksiyon türü sistit bakteriyel enfeksiyonudur. Kadınların en az 3’de 1’i mesane enfeksiyonu geçirir. Belirtilerinden bazıları; sık sık idrara çıkma, idrar kaçırma, idrar yaparken yanma hissi, en son yapılan idrardan çok az zaman geçmesine rağmen tekrar yapma ihtiyacı duyma olarak sıralanabilir.
Mesaneden kaynaklana bilecek bir diğer önemli sorun mesane kanseridir. Türkiye’de mesane kanseri tüm kanser vakalarının yüzde 4’ünü oluşturur. Genç yetişkin bireylerde bu durumdan muzdarip olabilirken en çok yaşlılarda görülen bir hastalıktır. Mesane kanserinin belirtileri sık ve ağrılı idrar yapma ya da kanlı idrar çıkarma olabilir.
Bir diğer problem ise mesane taşlarıdır. Genellikle bu taşlar çok çok küçüktür ve insan gözüyle görülmesi zordur. Ancak 700 gram çapında ve yumurta şeklinde bir mesane taşının kayıtlara geçmişliği vardır. Yine de bu en büyük mesane taşı sayılmaz Guinness Dünya Rekorlar Kitabına göre kayda geçmiş en büyük mesane taşı 1.9 kg ağırlığındadır. Buraya da linkini bırakayım incelersiniz.
Mesaneyi Nasıl Sağlıklı Tutabiliriz?
Bazen idrar tutmaktan başka seçeneğimiz yoktur ancak bu mesane için iyi olmayabilir. İdrarınızı bir saat tutmanızda herhangi bir sakınca yoktur, ancak bu sürenin daha fazla uzatılması daha büyük bir mesanenin gelişmesine sebep olur, oluşan bu basınç böbrekleri etkiler ve diğer seferlerde idrar torbasının tamamen boşaltılmamasına neden olur. Dahası böbrek fonksiyonlarınızın bozulmasına ve enfeksiyon bulaşmasına neden olabilir.
Ve gün boyunca bol su içmek, küçük mesane taşlarının oluşmasına engel olabilir.
İnsan Vücudunun Diğer Organları
İnsan Vücudunun Sistemleri
- Dolaşım Sistemi
- Endokrin Sistem: Fonksiyonları ve Hatalıkları
- Sindirim Sistemi Nedir? İşlevi ve Hastalıkları
- Lenfatik Sistem: Fonksiyonları ve Hastalıkları
- Kas Sistemi: Çeşitleri, İşlevi, Hastalıkları
- İskelet Sistemi Nedir? İşlevi ve Hastalıkları
- Solunum Sistemi: İşlevi, Hastalıkları
- Cilt: İnsan Vücudunun En Büyük Organı
- Bağışıklık Sistemi: Hastalıklar ve Fonksiyonları