Termitler: Dev Yapı Mimarileri

Termitler, yani beyaz karıncalar muazzam yapıları ile gündeme düşmeyi başarıyor. Eski Mısır, piramitlerini göklere yükseltirken, termitler de toprağın altını kazıyor, yukarıya büyük tepeleri yükseltiyordu. Bugün hala devasa yapılar yapmaya devam ediyor, yeni araştırmaya göre uzaydan bile görülebiliyor.

Termit tepelerinin bulunduğu alan ekosistem için oldukça önemlidir. Özellikle Afrika’nın kurak alanlarında bir termit tepesi görürseniz çevresinde yeşil haleler görebilirsiniz.

Bulunan termit höyükleri, piramitlerin yapılışı kadar eski, en eskisi tam dört bin yıllık. Ve toplam kütleleri 4 bin Büyük Giza Piramidine eşit geliyor. Başka bir deyişle bu yazıda okuduklarınız tek bir böcek türüne ait ekosistem mühendisliğinin muhteşem bir örneği.  (Mısırda Dünyanın En Eski Peyniri Bulundu)

Kuzeydoğu Brezilya’da  termitler tarafından oluşturulmuş höyükler keşfedildi. Bu höyükler Büyük Britanya kadar bir alanı kaplıyor. Bu höyükler ortalama 8 metre uzunluğunda ve dokuz metrede bir çapa sahip. Bu yer altı tünellerinden oluşan büyük alan sadece bir yuva alanı değil aslında termitlerin yaşam alanlarıydı. Daha sonra zamanla termitler yer altını bırakarak toprağın üstünde yer edinmeye başladı.

Bulunan bu höyükler bölgenin çam ağaçları ve bitki örtüsü nedeniyle yıllarca gizlenmişti. Ardından burayı bir mera yapmak isteyen Brezilya halkı, bitki temizliği yapmaya başladıklarında bu yapıları keşfettiler. Brezilya’daki termit yuvalarından son birkaç on yıldır haberimiz var.

Brezilya’daki termit höyüklerinin kuş bakışı görünümü.

Höyükler hakkında yapılan araştırmalar ile yaşları 4000 ila 600 arasında değişmektedir. Bu da Afrika’da bulunan en  eski termit höyükleri ile aynı tarihe eşit.

Bilim insanları, sistematik bir şekilde yapılan bu höyükleri yıllarca tartıştı. Diğer köylere ait saldırganlık gösteren komşu termitlere karşı aralarında herhangi bir açıklık görülmemiştir. Muhtemelen termitler bu höyükleri yaparken ormandaki beslenme şekillerine göre bir kurgulama şekli seçtiler.