Sincaplar Yiyeceklerini Neden Gömerler?

Türkiye’de çoğu parkta ve bahçelik alanlardan soylarını bizler tüketmiş olsakta, özellikle son 20 yılda, Avrupa ve Amerika’nın doğal parklarında sincapları görmek mümkün. Türkiye’de ise bu canlılar tamamen ormanlık arazilere göç etmiş durumda. Sincapların hepimizin en az bir kez duyduğu şekilde yiyeceklerini kış için depolama yaparlar. Bu özelliklerinin ve stratejilerinin altında gerçekte ne yatıyor ona bakacağız. Toprağın altına gömdükleri yüzlerce yiyeceği geri nasıl buluyorlar? Ya da hepsini tek bir yere gömmek yerine neden farklı farklı yerlere gömüyorlar?

Öncelikle biraz geriye dönmemiz gerekiyor çünkü sincapların bu davranışları bizlere önemli ipuçları veriyor. Kışı sürdürmek için yiyecek depolayan hayvanlar hiçbir zaman rastgele yapmazlar. Doğanın öğrettiği ve geçmişten gelen evrilmeleri onlara en iyi yöntemin bu olduğunu gösterdi. Genellikle canlılar yiyeceklerini gömmek için iki strateji kullanırlar; ya tüm yiyecekleri tek bir yerde saklar ya da araziye az az ve dağınık bir şekilde yerleştirir. (Kış Uykusu)

Çoğu sincap türü yiyeceklerini araziye dağınık olarak saklar, bunun altında da karakteristik özellikleri yatar. California Üniversitesi Veteriner Fakültesi’nde doktora sonrası araştırmacı olarak görev yapan Mikel Maria Delgado, “bu gıda depolama şekli büyük bir kayıptan muzdarip olmamak içindir” diyor. Başka bir deyişle tüm kış için yiyeceklerini tek bir noktaya gömen sincabın rakipleri tarafından tüm yiyeceklerinin bir anda tüketilmesi muhtemeldir.

Yiyeceklerini Gömdükleri Yerden Nasıl Buluyorlar?

Öncelikle her şeyden önce çok zeki olan bu canlılar yiyeceklerini gömerken ormanın içinde izlendiklerini anladıklarında gömüyormuş gibi yapıp ağızların da tutarlar. Daha sonra başka yere gömerler. Yapılan araştırmalarda sincapların gömdükleri yiyecekleri koklayarak buldukları düşünülüyordu. Daha sonra tekrar yapılan gözlemler ile bu canlıların harika birer hafızaya sahip oldukları anlaşıldı. Bu saklama işlemi kesinlikle rastgele yapılmıyor, kış geldiğinde ise tesadüfen ortaya çıkartılmıyordu.

1991 tarihinde Journal of Animal Behavior dergisinde yayınlanan bir makaleye göre sincapların yiyecek saklama davranışlarında birbirleri ile bağıntılı noktalar seçtiğini ve beyinlerinde bir haritalandırma yaptıklarını anlatıyordu. Bunun başka bir yolu olamazdı da çünkü kar altında herhangi bir yiyeceğin kokusunu almak oldukça güç. 

Japonya’daki Hokkaido Üniversitesi’nde bir araştırma görevlisi olan Pizza Ka Yee Chow, sincapları inceliyor. “Kendi gözlemlerimden, yer işaretleri kullandıklarını düşünüyorum. Ağaçları tanıdılar ve ağaç ve kendi yuvaları arasındaki mesafeyi çok iyi hesapladılar” dedi. 

Sincaplar, saklama stratejileri, daha sonra gömdüklerini bulma ve diğer davranışları gerçekten çok zeki canlılar olduklarını gösteriyor. Ve Pizza Ka Yee Chow şunu söylüyor “Bu küçük yaratıkların düşündüğümüzden daha akıllı olabileceğini düşünüyoruz.”