Süt Sağlınız İçin Zaralı Bir Besin Maddesi mi?
Süt, birçok insan için günlük temel besin kaynağıdır. Ve binlerce yıldır atalarımız inek sütünden faydalanmıştır. Bu derece popüler olan bir içecek günümüzde zararları ve faydaları gibi bir takım hararetli tartışmalara sebep olmuştur. Bizde ilk olarak 2 yıl önce mobil uygulamamız üzerinden yayınladığımız bir yazıda sütün sağlık için verebileceği zararları net bir şekilde aktarmıştık. Şimdi yeniden konuyu ele aldığımızda o günkü yazdıklarımız arasında pek fark olmayacak. Aynı objektiflikte sütün faydalarını ve zararlarını sizlere aktaracağız. İçmek ya da içmemek tamamen size kalmış.
Peki bu işin gerçeği nedir? Avantajları ve dezavantajları nelerdir? Süt bizler için biz zehir mi? Yoksa gerçekten yararlı bir besin mi? Sütü içerken göz önünde şunları bulundurmanız gerekmektedir.
Sütün İçindeki Besin Maddeleri
Süt temel olarak bir içecektir ve insan için lazım olan 22 besin maddesinden 18’ini sağlar. Ortalama bir bardak sütte nelerin bulunduğunu ve günlük besin ihtiyacınızın ne kadarını karşıladığını bir sıralayalım.
Besin | 244 g Başına Miktar | Günlük Besin İhtiyacınızı karşılama Yüzdesi |
Kalsiyum | 276 mg | % 28 |
Folik asit | 12 mcg | % 3 |
Magnezyum | 24 mg | % 7 |
Fosfor | 205 mg | % 24 |
Potasyum | 322 mg | % 10 |
A vitamini | 112 mcg | % 15 |
B12 vitamini | 1.10 mcg | % 18 |
Çinko | 0.90 mg | % 11 |
Protein | 6 ila 7 g | % 14 |
Süt Ayrıca Şunları da İçerir:
- Demir
- Selenyum
- B-6 vitamini
- E vitamini (E Vitamini Nedir? Nelerde bulunur?)
- K vitamini
- Niyasin
- Tiyamin
- B-2 vitamini
Sütün Olumlu Etkileri
İştah Kontrolü
Süt içmek kilo alımı ya da obeziteye neden olmaz. Kilo alımına neden olmadığı gibi iştahsızlığın azalmasına da neden olmaz.
Kemik Gelişimi
Süt, çocuklarda kemik yoğunluğunu artırmaya yardımcı olur. Aynı zamanda çocukluk döneminde kırık riskini azaltmaya yarar. Ayıca yapılan araştırmalarda, sütteki kalsiyum, protein, magnezyum, ve potasyumun diş sağlığı için önemli olduğunu ve kas oluşumuna yardım ettiği keşfedilmiştir.
Diyabeti Önleme
Çeşitli araştırmalar sütteki proteinin yetişkinlerde tip 2 diyabet riskinin önlediğini bulmuştur. Bunun nedeni olarak da sütteki proteinlerin kan şekeri dengesini iyileştirmeye yardım ettiği savunuluyor. Ayrıca diyabet ileri ki dönemlerde kalp ve böbrek hastalıklarına neden olabilir.
Kalp Sağlığını Koruyor
Sütte yer alan maddeler lipoprotein (HDL) seviyelerini yükseltmeye yardımcı olabilir. HDL “iyi” kolesterol olarak bilinir. Kalp hastalığının ve felcin önlenmesine yardımcı olur. Ek olarak, süt iyi bir potasyum kaynağıdır. Bu mineral kan basıncını dengelemede kolaylık sağlar.
Sütün Olumsuz Etkileri
Sağlıksız Bir Cilde Sebep Oluyor
Yapılan bir çalışmada sütün yetişkin bireylerde sivilce oluşumunu tetikleyeceği keşfedildi. Ancak aynı şey peynir için geçerli değildir. Sütte bulunan karbonhidrat ve proteinlerin buna neden olduğu bildiriliyor. Aynı şekilde egzama gibi diğer cilt sorunlarına da neden olabilir.
Alerjiler
Bazı uzmanlar çocukların %5’inin inek sütüne karşı alerjisi olduğunu dile getiriyor. Bazı durumlarda çocuklarda sadece cilt sorunlarına neden olmakla kalmayıp, ishal ve kabızlık gibi bağırsak sorunlarına yol açıyor. Bunların harici süte karşı alerjisi olan bireylerde şunlarda görülüyor.
- anafilaksi ( Vücudun alerjiye verdiği şiddetli tepki)
- nefes almada zorluk
- kanlı dışkı
Alerjiler, ineğe verilen besin maddelerine göre de farklılık gösterebilir. Açıkta satılan sütler bu durumu daha fazla tetikleyebilir.
Kemikte Kırıklıklar
Günde çok fazla süt alımı kemik kırıklıklarına sebep olabilir. Sütteki laktoz ve galaktoz denilen şekerlerin buna sebep olduğu düşünülüyor.
Başka bir çalışmada, hayvansal protein ve süt tüketiminin fazla olduğu bölgelerde kemik erimesi gibi hastalıkların daha fazla ortaya çıktığı gözlenmiştir.
Kanserler
Süt tüketimi ve diğer yiyeceklerden kaynaklanan fazla kalsiyum alımı prostat kanserinin tetikleyebilir. Ve yumurtalıklarda kanser oluşumunu biraz tetikleyebilir.
Sadece bununla sınırlı kalmıyor tabi, ineğe verilen maddeler veya inekte bulunan hormonlardan sizin fazla büyümenizi sağlayabilir. Tabii ki, boy olarak değil kanser hücrelerinin çoğalıp büyümesinden bahsediyoruz burada.
Laktoz İntoleransı
İnek sütünde, diğer hayvanlara göre çok daha fazla laktoz bulunur. Ve dünya nüfusunun %75’inde azda olsa laktoz intoleransı bulunduğu tahmin ediliyor. Laktoz intoleransı, laktozun ince bağırsakta parçalanmasını sağlayan enzimin üretilmemesinden kaynaklanıyor. Eğer fazla süt alımı yaparsanız muhtemelen hastalığınız daha fazla tetiklenecektir.
Son Söz
İnek sütünün sağlık için yararlı mı yoksa zararlı olduğu günümüz bilim insanlarınca hala araştırılıyor. Ortada net olan bir şey var; süt alımı vücudumuzun ihtiyaç duyduğu besin maddelerini karşılamada en az maliyeti olan gıda. Aynı zamanda fazla kullanıldığında ya da az kullanıldığında bize zarar verebilecek de bir içecek. Bu konuda bir uzmandan tavsiyeler alarak süt içmeye devam etmeniz sizler için daha iyi olur. Ve hala süt içimi pek çok bu konuda uzman olan kişiler tarafından destekleniyor. Bizim tavsiyeniz sofralarınızda sütü bulundurmanız ve çocuklarınıza içirmeniz yönünde.
Bu yazı ilk olarak 16 Ağustos 2018’de yazılmış ve 22 Mart 2019 tarihinde yeniden güncellenmiştir.
Kaynaklar ve İleri Okuma:
- https://www.healthline.com/health/food-nutrition/experts-is-milk-good-for-you
- https://www.healthline.com/health/is-milk-bad-for-you#takeaway
Bu da mı gol değil!..? 🙃
🙂